GD&T
Geometric Dimensioning and Tolerance (GD&T) là “ngôn ngữ biểu tượng” phổ biến (universal language of symbol) trong lĩnh vực đo lường. Nó giống như biển báo đường bộ, giúp cho mọi người nhận diện và điều hướng khi tham gia giao thông.
Dựa vào các biểu tượng thể hiện kích thước hình học và dung sai (GD&T), các kỹ sư có thể mô tả chính xác và hợp lý các đặc tính của sản phẩm qua bản vẽ. Các nhà sản xuất có thể sản xuất và kiểm tra đặc tính sản phẩm căn cứ vào các mô tả về yêu cầu của kích thước hình học và dung sai (GD&T) này.
Có 14 biểu tượng thể hiện đặc tính của dung sai hình học. Chúng được phân loại thành 5 nhóm (Form, orientation, location, runout, profile). Mình để nguyên vậy vì thực sự rất khó để chọn từ phù hợp để dịch các nhóm này.
Bạn có thể tham khảo bảng tổng hợp các biểu tượng dung sai kèm theo mô tả khá chi tiết về ý nghĩa và phương pháp đo từ trang web gdandtbasic.com
Các bạn có thể tải bản đầy đủ theo đường dẫn bên dưới.
Ngoài ra, còn có 5 biểu tượng modifying symbol được sử dung trong GD&T. Chúng được sử dụng nhằm mô tả thêm về các đặc tính sửa đổi so với điều kiện mặc định của dung sai kích thước và hình học (GD&T).
Khi có thể các biểu tượng sửa đổi này, nó tương đương với việc thêm một chú thích vào một quy tắc thông thường. Và ta phải thực hiện theo chú thích đã đưa ra. Khi đó sẽ có tương quan giữa dung sai kích thước và dung sai hình học.
Thông thường, khi không có sự xuất hiện của các biểu tượng sửa đổi (modifying symbol) thì mặc định tất cả các dung sai hình học sẽ tuân theo quy tắc số 2 của GD&T (Rule #2). Khi đó, dung sai kích thước và dung sai hình học sẽ được quản lý độc lập với nhau (không có sự tương quan bù trừ).
ASME (American Society of Mechanical Engineers) đưa ra quy ước (rule)
Rule #1: